Wiata drewniana a prawo budowlane – formalności w 2025 roku

Altany ogrodowe i wiaty drewniane cieszą się w naszym kraju dużą popularnością, co wynika z ich funkcjonalności i wszechstronności oraz faktu, że budowa takiego obiektu zazwyczaj nie wymaga wielu formalności. W wielu przypadkach nie trzeba nawet zgłaszać budowy wiaty czy ubiegać się o pozwolenie na budowę, co znacząco ułatwia i przyspiesza realizację inwestycji. Sprawdź, co o wiacie mówi prawo budowlane i jakie warunki należy spełnić, aby móc legalnie postawić ją na własnej działce!

Czym są wiaty drewniane według prawa budowlanego?

W ustawie o prawie budowlanym z 7 lipca 1994 roku pojęcie wiaty nie zostało jednoznacznie zdefiniowane. Biorąc jednak pod uwagę orzecznictwa sądów administracyjnych, a także Polską Klasyfikację Obiektów Budowlanych, można przyjąć, że jest to samodzielna, lekka i naziemna budowla, która nie została obudowana ścianami ze wszystkich stron, a nawet ich nie posiada. Zazwyczaj wykorzystuje się ją do ochrony pojazdów przed czynnikami zewnętrznymi, przechowywania narzędzi i sprzętu, a także jako miejsce wypoczynku na świeżym powietrzu.

Warto jednak zaznaczyć, że ze względu na brak ustawowej definicji wiaty drewnianej, chcąc dokonać jej kwalifikacji, należy wziąć pod uwagę funkcje, jakie ma pełnić. Jeżeli przykładowo ma służyć wyłącznie jako miejsce do parkowania samochodu (np. carport do samodzielnego montażu), uznaje się ją za zadaszone miejsce postojowe.

Czy wiata drewniana wymaga pozwolenia na budowę?

O ile polskie prawo budowlane nie definiuje wiaty drewnianej, o tyle znajdują się w nim jasne wytyczne związane z formalnościami dotyczącymi jej budowy (art. 29). I tutaj mamy dobrą wiadomość dla wszystkich inwestorów – w większości przypadków postawienie takiego obiektu nie będzie wymagać pozwolenia. Mowa tu o dwóch sytuacjach.

1. Budowa wolnostojącej wiaty drewnianej o powierzchni zabudowy do 35 m². Taka inwestycja wymaga jedynie zgłoszenia, przy czym liczba wiat na działce nie powinna przekraczać dwóch na każde 500 m² powierzchni działki.
2. Budowa wiaty drewnianej o powierzchni zabudowy do 50 m² na działce, na której znajduje się budynek mieszkalny lub przeznaczonej pod budownictwo mieszkaniowe. Taka inwestycja nie wymaga nawet zgłoszenia, o ile liczba wiat nie przekracza dwóch na każde 1000 m² powierzchni działki. Pozwolenia na budowę wymagają więc wyłącznie wiaty drewniane o powierzchni zabudowy powyżej 50 m², co jest dużym ułatwieniem dla inwestorów.

Uwaga! Zgodnie z nowelizacją prawa budowlanego z 2023 roku pozwolenia i zgłoszenia nie wymagają również wiaty o prostej konstrukcji, związane z produkcją rolną, o powierzchni zabudowy do 300 m² i rozpiętości oraz wysokości konstrukcji nie większej niż 7 m. Ich obszar musi jedynie mieścić się w całości na działce lub działkach, dla których zostały zaprojektowane.

Zgłoszenie wiaty drewnianej – jakie dokumenty są potrzebne?

Jeżeli planujesz budowę wiaty do 35 m² na działce, która nie spełnia wymagań o których mowa w pkt. 2, musisz to zgłosić w urzędzie gminy lub miasta, na terenie którego znajduje się nieruchomość (najczęściej w Wydziale Architektury i Budownictwa). Należy określić w nim rodzaj, zakres, miejsce, termin oraz sposób wykonywania robót budowlanych, a także dołączyć:

• wypełniony wniosek zgłoszenia budowy;
• projekt wiaty drewnianej przygotowany przez uprawnionego architekta;
• wyciąg z rejestru gruntów, który potwierdza Twoje prawo do nieruchomości;
• oświadczenie o posiadaniu prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane (jeżeli nie jesteś jej właścicielem).

Urząd ma 21 dni na przeanalizowanie Twojego zgłoszenia, a jeżeli w tym czasie nie wyrazi sprzeciwu, możesz rozpocząć budowę. W przypadku odmowy niezbędne będzie dostosowanie projektu wiaty drewnianej do wymagań prawnych albo uzyskanie pozwolenia na budowę.

Pamiętaj! Budowa wiaty bez zgłoszenia lub pozwolenia (jeżeli tego wymaga) prowadzi do poważnych konsekwencji. Mowa tu przede wszystkim o karze finansowej oraz nakazie rozbiórki, co wiąże się z dodatkowymi kosztami.

Czy można na własną rękę zrealizować projekt wiaty do samodzielnego wykonania?

Wybrałeś projekt wiaty drewnianej i chcesz wybudować ją samodzielnie? Nie ma problemu, ponieważ polskie prawo budowlane nie wymaga od inwestorów zatrudniania fachowców. Należy jednak pamiętać, by wybudowany obiekt zapewniał bezpieczeństwo użytkownikom i był w stu procentach zgodny z przepisami. Dlatego warto skorzystać z pomocy profesjonalistów.

W WW Projekt oferujemy konstrukcje do samodzielnego montażu, w tym altany ogrodowe i wiaty drewniane. Jeżeli jednak nie masz doświadczenia albo obawiasz się, że realizacja projektu okaże się zbyt trudna lub czasochłonna, zapewnimy Ci kompleksowe wsparcie. Oferujemy ekspresowy, bezproblemowy i profesjonalny montaż konstrukcji, mając na względzie obowiązujące przepisy. Chcesz wiedzieć więcej na temat formalności albo projektów wiat do samodzielnego montażu? Zapraszamy do kontaktu!